یک واژه ی فرانسوی و در لغت به معنی مسابقه، فتح کردن، پیروزی و به معنای کلی تر آزمونی برای سنجش دانسته های خود می باشد.
متاسفانه در ایران به اشتباه آزمونی برای رقم زدن یک زندگی بهتر در آینده شناخته می شود. شاید این حرف پر بیراه هم نباشد ولی 100 درصد درست نیست.
بیاید منطقی تر فکر کنیم کنکور هر چه که باشد نباید از آن وحشت داشت و تسلیم آن شد.
کنکور می تواند مرحله ای از زندگی کسانی باشد که 12 سال درس خوانده اند و حالا می خواهند در آزمونی جامع و استاندارد خود را بیازمایند.
خب برای چی…؟ برای قبولی در دانشگاه؟ برای داشتن زندگی بهتر؟ داشتن موقعیت اجتماعی بالاتر در جامعه؟ و ….. ؟
پاسخ قطعا بلی است.
به خاطر داشته باشید کنکور می تواند مانند یک پل شما را به خواسته هایتان نزدیک تر کند و هر کسی در این مدت بذر بهتری کاشته باشد، محصول بیشتری درو خواهد کرد. الزاماً نمی توان این گونه تصور کرد که بعد از شکستن شاخ غول کنکور و تحصیل در بهترین دانشگاه ها، موفقیت در انتظار شماست چه بسا لیسانسه ها و حتی فوق لیسانس ها و دکترهای زیادی بعد از پایان مدارج دانشگاهی در شغلی مغایر با رشته ی دانشگاهی خود مشغول به کار هستند.
پس نکته ی حائز اهمیت دیگر پس از کنکور انتخاب رشته ی درست با در نظر گرفتن فاکتور علاقه و استعداد می باشد. این حرف ها برای این نیست که اراده ی شما رو سست کنیم و بگوییم پس بی خیال کنکور شوید و برید دنبال یک کار نون و آب دار، بلکه باید این را بدانید کنکور را تنها هدف زندگی خود قرار دهید. شما باید در سال کنکور به فکر تفریح، کارهای متفرقه و پرداختن به سایر علاقه مندی هایتان نیز باشید، اما برقراری تعادل بین درس خواندن و لذت بردن در دوره ای که زمان کنکور شما محدود است نیاز به یک راهنما و مشاور خواهید داشت و این را بدانید هر کسی زودتر، با انگیزه ی بیشتر و با برنامه ی حساب شده و عملی تر شروع کند مسلماً موفق شده و از نتیجه کار خود رضایت کسب خواهد نمود.
اگر شما نهایت تلاش خود را کرده باشید هیچوقت شرمنده نتیجه نخواهید شد.
تاریخچه کنکور
سازمان سنجش آموزش کشور که سازمانی تحت نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است، متولّی اصلی برگزاری کنکور سراسری برای ورود به دانشگاه‌های دولتی است. این آزمون در هر سال یک بار در ماه تیر برگزار می‌شود و از سال ۱۳۷۷ به صورت یک مرحله‌ای و برای پنج گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی، علوم انسانی، زبانهای خارجی و هنر به‌طور جداگانه برگزار می‌شود.
اوّلین کنکور ایران در سال ۱۳۴۸ برگزار شد و ۴۷٫۷۰۳ نفر داوطلب در آن شرکت کردند. سؤالات اوّلین دورهٔ کنکور، به صورت سؤالات جواب کوتاه طرّاحی شده‌بود. نفر اول در این کنکور مهدی حضرتی بود. آزمون سال ۱۳۹۸، پنجاه و یکمین آزمون کنکور ایران بود.
در سال‌های اخیر، توجه داوطلبان کنکور به رشته‌ی تجربی بیش از پیش شده‌است. به طوری‌که تعداد شرکت‌کنندگان داوطلبان در کنکور تجربی در سال ۱۳۹۵ به ۵۱۹/۴۸۸ نفر رسید. این در حالی است که در همین سال تعداد شرکت‌کنندگان کنکور ریاضی فیزیک به ۱۶۲/۸۷۹ نفر و تعداد شرکت‌کنندگان کنکور علوم انسانی به ۱۶۱/۵۰۰ نفر و تعداد شرکت‌کنندگان کنکور هنر ۵۴/۶۹۷ نفر و در کنکور منحصراً زبان به ۱۱۵/۷۱۰ نفر رسیده‌است. طبق این آمار، تعداد شرکت‌کنندگان کنکور تجربی در سال ۹۵ بیش از ۳ برابر داوطلبان کنکور علوم ریاضی‌فیزیک و علوم انسانی می‌باشد. علّت این امر بازار کار رشته‌های تحصیلی تجربی است اما متأسّفانه با توّجه به آمار، تعداد پزشک‌ها بیشتر از بیماران خواهد شد و همچنین با توجه به افزایش بهداشت جهانی اشباع‌شدن بازار کار این رشته‌های محبوب دور از ذهن نیست. از نکات جالب کنکور، احتمال قبولی متقاضیان با توجه به تعداد داوطلبان و ظرفیت دانشگاه‌ها است که به شرح ذیل است: تجربی ۲۴٪ ریاضی ۱۱۸٪ انسانی ۹۰٪ هنر ۴۱٪ زبان ۲۷٪
در آمار نهایی ثبت‌نام‌کنندگان داوطلبان کنکور سراسری ۹۶ مشخص شد که تعداد ۹۲۹/۷۹۱ نفر در مجموع ثبت‌نام کرده‌اند که پیشتازی داوطلبان کنکور تجربی نیز همچون سال‌های گذشته ادامه‌داشت که طبق آن ۵۸۰/۳۰۱ داوطلب در گروه آزمایشی علوم تجربی، ۱۴۸/۴۲۹ نفر در گروه آزمایشی علوم ریاضی، ۱۸۴/۱۲۲ نفر در گروه آزمایشی علوم انسانی، ۱۰/۴۸۵ نفر در گروه آزمایشی هنر و ۶/۴۵۴ داوطلب نیز در گروه آزمایشی زبانهای خارجی ثبت‌نام کرده‌اند. قبولی در دانشگاه‌های دولتی دشوار است و بسیاری از داوطلبان به علت استرس‌های مربوط به قبولی در کنکور آسیب‌های روحی و جسمی می‌بیند. آنچه قابل توجه است این است که شرایط قبولی در کنکور در ایران برای تمامی افراد یکسان نیست و در بسیاری از موارد ممکن‌است فردی با تراز علمی کمتر، جایگاه علمی بهتری به دست آورد. سهمیه‌ها (منطقه و ایثارگری) تأثیر بسزائی در قبولی افراد دارد لذا ممکن‌است برابری در کنکور مورد توجه نباشد. به همین علت بسیاری عدالت و رقابت سالم در این آزمون را زیر سؤال می‌برند. چرا که عدّهٔ قابل توجهی از دانشجویان رشته‌های پرطرفدار و حسّاس را داوطلبینی تشکیل می‌دهند که درصدهای مطلوب و کافی برای قبولی را بدست نمی‌آورند.
طبق گزارش رسمی سازمان سنجش در کنکور سال ۱۳۹۷، تعداد یک میلیون و ۱۱ هزار و ۳۶۰ نفر داوطلب شرکت کرده‌اند.
دروس اختصاصی گروه‌های آزمایشی مختلف عبارت‌اند از:
علوم ریاضی و فنی:
(ریاضیات (شامل: ریاضی ۱،حسابان ۱، حسابان ۲، هندسه (۲٬۱و ۳) آمار و احتمال و ریاضیات گسسته، فیزیک(۲٬۱و۳) و شیمی (۲٬۱و ۳) (طبق نظام جدید) و دروس عمومی.
علوم تجربی:
زیست‌شناسی، زمین‌شناسی، ریاضیات عمومی (آمار و هندسه را نیز شامل می‌شود) فیزیک و شیمی و دین و زندگی، ادبیات فارسی ، عربی، زبان انگلیسی
علوم انسانی:
زبان و ادبیّات فارسی (شامل: تاریخ ادبیات ایران و جهان، آرایه‌های ادبی، عروض و قافیه و متون نظم و نثر)، زبان عربی، اقتصاد، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، فلسفه و منطق، تاریخ، جغرافیا و ریاضیات پایه.
زبانهای خارجی:
زبان خارجی تخصّصی (انگلیسی، فرانسه یا آلمانی با توجه به رشته انتخابی)
هنر:
درک عمومی هنر، درک عمومی ریاضی-فیزیک، ترسیم فنی، خلاقیت تصویری و تجسمی، خلاقیت نمایشی، خلاقیت موسیقی، خواص مواد درس ریاضی برای بسیاری از داوطلبان دشوار است و از دروس مورد بحث است. ۴ درس زبان و ادبیات فارسی، دین و زندگی، زبان خارجی و زبان عربی در تمام آزمون‌ها به‌عنوان دروس عمومی مورد سؤال واقع می‌شوند.
از سال ۱۳۹۲ سنجش و پذیرش دانشجو علاوه بر شیوهٔ فراگیر در دانشگاه پیام نور قبولی در دانشگاه در بیشتر رشته‌های تحصیلی در هر پنج گروه آزمایشی علوم تجربی، ریاضی و فیزیک، علوم انسانی، هنر و زبان خارجه از طریق قبولی به شیوهٔ سوابق تحصیلی «معدل کتبی سوم دبیرستان» در بیشتر دانشگاه پیام نور و دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه غیرانتفاعی انجام گرفت و در دانشگاه جامع علمی کاربردی به صورت کامل از طریق پذیرش با سوابق تحصیلی انجام گرفت و در سال ۱۳۹۴ بیشتر از ۲۰٪ رشته محل‌های دانشگاه‌های سراسری و بیش از ۷۰٪ دانشگاه‌های دیگر کشور منحصراً پذیرش از طریق سوابق تحصیلی صورت گرفت. به علت استرس‌های کنکور و همچنین سوءاستفاده موسسات کشور از آن حذف کنکور مورد بررسی است اما علتی که بسیاری از افراد را دلواپس کرده نبود جایگزینی مناسب برای سنجش افراد است.
کنکور دانشگاه فنی و حرفه ای
شامل کلیه رشته‌های فنی و حرفه ای و کار و دانش می‌شود که شامل دروس عمومی مانند ادبیات ۱و۲ , دینی و زندگی ۱و۲و۳ و دروس پایه مانند ریاضی ۱و۲ در بعضی از رشته‌ها مانند کامپیوتر (مهندسی کامپیوتر) و الکتروتکنیک( مهندسی برق) ریاضی ۳، فیزیک ۱ و دروس‌های تخصصی در هر رشته می‌شوند؛ البته در سال ۹۵ تصمیم بر آن شد که برای ورود به ۳۱ رشته فنّی و حرفه‌ای و کار و دانش نیازی به کنکور نیست.
البته هنر آموزان کار و دانش برای ورود به دانشگاه‌های فنّی و حرفه‌ای باید بعضی از دروس کنکوری رشته خود را خود بخوانند زیرا آن دروس به‌طور عادی در هنرستان‌های کار و دانش تدریس نمی‌شوند.
کنکور دانشگاه آزاد اسلامی
مرکز آزمون دانشگاه آزاد اسلامی نیز آزمون‌های تقریباً مشابهی را برای پذیرش دانشجو برگزار می‌کرد. دانشگاه آزاد اسلامی، آزمون گروه پزشکی را جداگانه از آزمون علوم تجربی برگزار می‌کرد. از کنکور سراسری ۱۳۹۲ این آزمون با آزمون سراسری تلفیق شده‌است و داوطلبان فقط در آزمون سراسری شرکت می‌کنند.
تأثیر معدل در کنکور
در سال ۹۵ برای کنکور ۹۶ تأثیر معدل مثبت درنظر گرفته شد و برای سال‌های بعد باید بررسی شود. چرا که طبق قوانین، تأثیر قطعی معدل درکنکور باید در صورتی اعمال شود که امتحانات سه سال آخر دبیرستان به صورت نهایی برگزار شود. با اعتراض به این مسئله که چرا نمرات یک سال امتحان نهایی (سال سوم) باید در کنکور تأثیر قطعی داشته باشد این موضوع بررسی شده و تأثیر معدل در کنکور ۹۶ تأثیر مثبت شد. تأثیر معدل در کنکور سراسری سال ۹۸ بعد از کش و قوس‌های فراوان به صورت حداکثر ۳۰ درصد و برای متقاضیان نظام قدیم ۲۵ درصد تأثیر مثبت اعلام شد و عملاً تأثیری در قبولی رشته‌های پر متقاضی نخواهد داشت. در رابطه با کنکور سال ۹۸ به بعد نیز هنوز تصمیم قطعی گرفته نشده‌است. نظرسنجی رسمی که توسط سازمان سنجش درباره میزان تأثیر سوابق تحصیلی لحاظ شده نشان می دهد که نزدیک به ۸۵ درصد داوطلبان خواهان تأثیر مثبت هستند. براساس مصوبه جلسه مورخ ۱۳۹۸/۰۸/۰۱ شورای سنجش و پذيرش، در آزمون سراسری سال ۱۳۹۹ ، ميزان تاثير سوابق تحصيلی، حداكثر ۳۰ درصد و با تاثير مثبت اعمال می شود.
تعداد داوطلبان کنکور بین سال‌های ۹۴ تا ۹۸ به تفکیک جنسیت
در آزمون سراسری سال ۹۴, ۸۸۰ هزار و ۷۵۶ نفر شرکت نمودند، که از این تعداد ۵۱۸ هزار و ۱۵۷ نفر زن و ۳۶۲ هزار و ۵۹۹ نفر مرد بودند یا به عبارت دیگر ۵۸٫۸۳ درصد از داوطلبان زن و ۴۱٫۱۷ درصد از داوطلبان مرد بودند. در آزمون سراسری سال ۹۵ تعداد ۸۶۰ هزار و ۱۰۹ نفر داوطلب ثبت نام کردند، که از این تعداد ۵۰۹ هزار و ۱۹ نفر زن و ۳۵۱ هزار و ۹۰ نفر مرد بودند یا به عبارت دیگر ۵۹٫۱۸ درصد از داوطلبان زن و ۴۰٫۸۲ درصد از داوطلبان مرد بودند. در آزمون سراسری ۹۶ جمعاً تعداد ۹۲۹هزار و ۷۹۱ داوطلب ثبت‌نام نمودند، که از این تعداد ۵۴۸ هزار و ۲۲۰ نفر زن و ۳۸۱ هزار و ۵۷۱ نفر داوطلبان مرد شرکت کرده بودند. در آزمون سراسری 98 تعداد داوطلبان کنکور 98 یک میلیون و ۱۱۸ هزار و ۷۹۳ نفر می‌باشد.
حذف کنکور
در حال حاضر با توجه به افزایش ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها در ایران، بحث‌هایی بر سر حذف کنکور در ایران وجود دارد و برخی نمایندگان مجلس خواهان حذف آن می‌باشند، اما برخی دیگر معتقدند که هنوز زیرساخت‌های لازم برای حذف کنکور وجود ندارد و به همین علت این بحث بلاتکلیف مانده‌است.
عبدالرسول عمادی درمورد توییت وزیر آموزش و پرورش مبنی بر «خداحافظی با کنکور» و مصوبه شورای سنجش و پذیرش دانشجو مبنی بر «ورود بدون کنکور به ۸۵ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها» اظهار داشت: پنج سال از اجرای قانون سنجش و پذیرش دانشجو می‌گذرد و در این قانون تاکید شده بود که از سال ۹۷ باید ۸۵ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها بدون کنکور تکمیل شود.
عبدالرسول عمادی افزود: امسال اولین سالی است که قبل از ثبت نام کنکور سراسری، ظرفیت این ۸۵ درصد رشته‌های آزاد از کنکور اطلاع‌رسانی می‌شود و بدون آن که داوطلبان نیاز به شرکت در کنکور داشته باشند مستقیم به دانشگاه‌های محل اجرای رشته‌های مورد نظر مراجعه می‌کنند و در وب سایت دانشگاه ثبت نام اولیه خود را انجام می‌دهند.
